Η κοσμετολογία, η λεγόμενη “επιστήμη” της ομορφιάς αξιοποιεί το βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, που θεωρείται από τα πιο σημαντικά συστατικά για την παραγωγή καλλυντικών.
Σε κάθε ταινία που αναφέρεται στην αρχαία Αίγυπτο φαίνεται ότι ήταν το επίκεντρο της ομορφιάς, με κύρια συστατικά: γάλα γαϊδούρας, μέλι και ελαιόλαδο. Η αρχαία Ελλάδα, όπως υποστηρίζουν επιστήμονες, έμελλε να γίνει ακόμη πιο σημαντικό κέντρο παρασκευής καλλυντικών ουσιών, αφού τελειοποίησε γνώσεις και πρακτικές ενώ ο Ρωμαίος γιατρός Γαληνός φαίνεται πως ήταν και ο πρώτος παρασκευαστής …λοσιόν σώματος ελαιολάδου!
Σήμερα, τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο εξακολουθεί να έχει η Γαλλία, ως απόλυτη βασίλισσα ομορφιάς, αλλά πλέον και η σύγχρονη Ελλάδα χτίζει πια το δικό της brand name χώρο του φυτικού καλλυντικού και κυρίως του λεγόμενου «δερμοκαλλυντικού», προσελκύοντας και τα ξένα βλέμματα της αγοράς.
Η κοσμετολογία, η λεγόμενη “επιστήμη” της ομορφιάς αξιοποιεί το βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, που θεωρείται από τα πιο σημαντικά συστατικά για την παραγωγή καλλυντικών. Ωστόσο, για να φτάσουμε ως εδώ προηγήθηκαν πολλά βήματα και στην παραγωγή αλλά κυρίως στην αλλαγή νοοτροπίας στην αγορά, με στόχο την εξωστρέφεια.
Η σαπωνοποιία προηγήθηκε
Από το 18ο αιώνα τα κυριότερα κέντρα παραγωγής σαπουνιών ήταν, όπου υπήρχε ελαιόλαδο, στην Αττική, την Πελοπόννησο, την Κρήτη και κυρίως στη Λέσβο. Η χώρα μας διακρίθηκε στο σαπούνι ελαιολάδου αλλά καθυστέρησε πολλές δεκαετίες για να κεφαλαιοποιήσει αυτήν την τεχνογνωσία εντάσσοντας κι αναμειγνύοντας κι άλλα προϊόντα. Η παράδοση που ήθελε, καλλυντική φροντίδα με ελαιόλαδο, το μυστικό των γιαγιάδων, από γενιά σε γενιά για όμορφο μαλλί κι επιδερμίδα ξαναζωντάνεψε.
Από τις πιο παλιές και σημαντικές σαπωνοποιίας της χώρας είναι η σαπωνοποιία Πατούνη στην Κέρκυρα, μία οικογενειακή επιχείρηση 5 γενεών. Έχει τις ρίζες της, στην πρώτη ελληνική σαπωνοποιία που ιδρύθηκε στη Ζάκυνθο το 1850. Το 1891 η δραστηριότητα της οικογένειας επεκτείνεται στην Κέρκυρα, κτίζοντας το εν λόγω σαπωνοποιείο στην Ιωάννου Θεοτόκη. Σήμερα, μετά από περιπέτειες και ταλαιπωρίες εξακολουθεί να παράγει σαπούνι, κατά την κερκυραϊκή παράδοση, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ελαιόλαδο του νησιού, ως πρώτη ύλη. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής διοχετεύεται στο εξωτερικό, με κυρίαρχη αγορά αυτή της Ιαπωνίας.
Κέντρο της σαπωνοποιίας η Λέσβος
Μεγαλύτερη παράδοση πάντως στη σαπωνοποιία παραδοσιακά είχε η Λέσβος, ένα νησί με σημαντική παραγωγή ελαιολάδου, που εξαιτίας των χαρακτηριστικών της πρώτης ύλης έκανε και εξαγωγές σαπουνιού. Μία από αυτές τις επιχειρήσεις ανήκε στην οικογένεια Αλεπουδέλη, δηλαδή του Οδυσσέα Ελύτη, η οποία ατόνησε, καθώς περνούσαν τα χρόνια κι έμπαιναν νέα προϊόντα στην αγορά.
Με τα νέα σαπούνια με γλυκερίνη ατόνησε μια από τις σημαντικές εξαγωγικές βιομηχανίες της χώρας. Τα τελευταία χρόνια όμως αυτή η εικόνα άλλαξε με το πράσινο σαπούνι και το δερμοκαλλυντικό, με βάση το ελαιόλαδο και τα αρωματικά φυτά της χώρας, να μπαίνουν σε νέες βάσεις.
Βελτιώσεις γίνονται διαρκώς και οι νέες γενιές καλλυντικών διαφέρουν αισθητά από τις παλαιότερες, που η χημεία έπαιζε τον κεντρικό ρόλο. Σήμερα ολοένα και περισσότερο το φυτικό καλλυντικό κερδίζει έδαφος, για πολλούς λόγους και το ελαιόλαδο παίζει κεντρικό ρόλο ως βάση μόνο του ή με άλλα συστατικά όπως π.χ. αλόη, μέλι άλλα εκχυλίσματα φαρμακευτικών φυτών κ.ά., διότι :
- Δεν επιβαρύνει την επιδερμίδα με χημικά
- Δεν μολύνει το περιβάλλον κατά τη διαδικασία παρασκευής του
- Δίνει διέξοδο και σε λάδια που δεν κάνουν για διατροφή (μεγάλη οξύτητα)
- Φτιάχνονται καλλυντικά χωρίς χημικά πειράματα σε ζώα
- Διευκολύνεται η ανακύκλωση, αφού είναι φυσικό προϊόν
Τα δίκτυα πωλήσεων
Η ποιοτική αλλαγή έγινε σταδιακά με τους δυο ηγήτορες του κλάδου Κορρέ και Κουτσιανά, που ήταν φαρμακοποιοί και ξεκίνησαν να διακινούν προϊόντα μέσω φαρμακείου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα έτσι κι αλλιώς που έχουν διαχρονικά τα ελληνικά προϊόντα είναι τα δίκτυα πωλήσεων, ειδικά, αν μιλάμε για μεταποιημένα προϊόντα.
Μείωση των μεγεθών στο καλλυντικό υπήρξε, λόγω της οικονομικής κρίσης κι ο κλάδος συρρικνώθηκε αρκετά στην εσωτερική αγορά, αλλά άντεξε.
Πλέον και μικρότερες εταιρίες έχουν εξωστρέφεια ή βελτιώνουν τα μεγέθη τους στην εγχώρια αγορά. Σ’ αυτό συμβάλλει και το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών, που δείχνει και σε νέους ανθρώπους που ενδιαφέρονται τρόπους παρασκευής καλλυντικών είτε για σαπωνοποιία είτε για αρωματοθεραπεία.
Το σαπούνι ελαιολάδου παραμένει στην κορυφή της προτίμησης δερματολόγων – γυναικολόγων, όταν υπάρχουν γυναικολογικά προβλήματα για τον καθαρισμό διότι είναι υποαλλεργικό. Ως στοιχείο στα καλλυντικά, το ελαιόλαδο βοηθά στην ενυδάτωση της επιδερμίδας.
Το ελαιόλαδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για όλο το πρόσωπο και για το σώμα, στο ντεμακιγιάζ, στα νύχια, στην βελτίωση του τριχωτού της κεφαλής και σε σημεία με εκζέματα ακόμη και για μάσκα ομορφιάς ή ως ενισχυτικό του αφρόλουτρου ενώ βοηθά και στην καταπολέμηση της πιτυρίδας. Χρησιμοποιείται και στην αρωματοποιία, για την παραγωγή αρωμάτων, λοσιόν ενώ το άρωμα ελιάς έχει λανσαριστεί τα τελευταία χρόνια σε προϊόντα στην αγορά.