Δημήτρης Μαλλάς
Πώς η χρήση βιώσιμων μοντέλων ελαιοκομίας, ψηφιακών τεχνολογιών αλλά και καινοτόμων πρακτικών σε τομείς -όπως είναι η άρδευση και τα λιπάσματα- μπορούν να βοηθήσουν την ελληνική ελαιοπαραγωγή να κάνει το επόμενο βήμα της; Αυτή είναι η πρόκληση στην οποία καλούνται να ανταποκριθούν οι συμμετέχοντες στον πρότυπο ελαιώνα «Αειφόρο Λιοστάσι» που δημιουργήθηκε πριν από δύο χρόνια στην περιοχή της Λακωνίας και τα πρώτα αποτελέσματα της προσπάθειας που γίνεται εκεί παρουσιάστηκαν πριν από λίγες ημέρες σε ειδική εκδήλωση στη Σπάρτη.
Το «Αειφόρο Λιοστάσι» αποτελεί ένα πρώτο δείγμα για το πώς μπορεί η ελληνική ελαιοπαραγωγή να περάσει στην επόμενη φάση, ακολουθώντας νέα μοντέλα και δημιουργώντας προϊόντα, τα οποία ακολουθούν τα πρότυπα αειφόρου ανάπτυξης για τα οποία υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Στην περίπτωση της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, τα πρώτα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά. Όπως σημείωναν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης οι ελαιοπαραγωγοί που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία, στα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας, στο Αειφόρο Λιοστάσι επιτεύχθηκε ορθολογική διαχείριση του νερού, στοχευμένες και αποτελεσματικές επεμβάσεις φυτοπροστασίας και θρέψης, μείωση του κόστους φυτοπροστασίας κα λίπανσης, αύξηση της παραγωγής ανά δέντρο και της παραγωγικότητας ανά στρέμμα και μείωση του εργατικού κόστους, καθώς και βελτίωση της ποιότητας του καρπού.
Το Αειφόρο Λιοστάσι, είναι μία πρωτοβουλία αειφόρου γεωργίας της BASF, της κορυφαίας εταιρίας στον τομέα της φυτοπροστασίας και των σπόρων και υλοποιείται σε συνεργασία με την ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ, την πρότυπη ομάδα πιστοποιημένων ελαιοπαραγωγών, τη Bosch, ηγέτη στην τεχνολογία αισθητήρων, τη HAIFA, πρωτοπόρο σε προϊόντα θρέψης, τη NETAFIM, ειδικό στα ολοκληρωμένα αρδευτικά συστήματα και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, περιβαλλοντική μη κερδοσκοπική οργάνωση με αντικείμενο την προστασία των άγριων πουλιών και των βιότοπών τους στην Ελλάδα.
Στον συγκεκριμένο ελαιώνα έχουν υλοποιηθεί μία σειρά από καινούριες τεχνικές, τεχνολογίες και προϊόντα σε διάφορους τομείς, ενώ ένας βασικός στόχος είναι η διατήριση της ισορροπίας μεταξύ του τοπικού οικοσυστήματος, της οικονομικής βιωσιμότητας του παραγωγού και την ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας. Για παράδειγμα, στο «Αειφόρο Λιοστάσι» έχει χρησιμοποιηθεί μία εξειδικευμένη πρόταση θρέψης με λιπάσματα υψηλής τεχνολογίας, όπως επίσης και ένα πρωτοπόρο επιφανειακό, σταλακτηρόφορο και αυτορρυθμιζόμενο αρδευτικό σύστημα.
«Έξυπνη» γεωργία
Ενδεχομένως, η πιο ενδιαφέρουσα καινοτομία είναι η εγκατάσταση «έξυπνων» αισθητήρων από τη Bosch, η οποία συμμετέχει στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, εκτιμώντας ότι ήρθε η ώρα στην Ελλάδα να ασχοληθούμε με το κομμάτι της «έξυπνης» γεωργίας.
Οι συγκεκριμένοι αισθητήρες μετρούν τη θερμοκρασία και την υγρασία του αέρα, όπως επίσης και την υγρασία εδάφους. Οι τιμές μέτρησης μεταφέρονται με ασφάλεια -μέσου του Bosch Cloud- στο smartphone του αγρότη, ο οποίος έχει εγκαταστήσει τη σχετική εφαρμογή. Με αυτό τον τρόπο, ο αγρότης έχει έγκαιρη και σωστή πληροφόρηση ανά πάσα στιγμή για την κατάσταση της καλλιέργειάς του, πράγμα που του δίνει τη δυνατότητα να λάβει προληπτικά μέτρα για το παγετό ή την υπερβολική ζέστη ή το πότισμα.
Η καινοτομία στην περίπτωση των «έξυπνων» αισθητήρων της Bosch είναι το μοντέλο χρήσης, καθώς το μόνο που απαιτείται είναι μία ετήσια συνδρομή, την οποία ο αγρότης μπορεί να ακυρώσει ανά πάσα στιγμή. Σημειωτέον ότι όπως ανέφεραν στο CNN Greece στελέχη της Bosch, υπάρχει ήδη σημαντικό ενδιαφέρον από αγρότες σε όλη την Ελλάδα για την απόκτηση των συγκεκριμένων αισθητήρων, ενώ τόνιζαν ότι έχει επιλεγεί η χρήση μίας απλής και κατανοητής από τον οποιονδήποτε τεχνολογίας χωρίς να απαιτούνται ειδικές γνώσεις.
Η εγκατάσταση των αισθητήρων γίνεται πολύ εύκολα, καθώς ο αγρότης απλά τους τοποθετεί στο έδαφος και εγκαθιστά την εφαρμογή. Η μετάδοση των δεδομένων γίνεται μέσω δικτύου 2G, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι οι αισθητήρες μπορούν να τοποθετηθούν σε οποιοδήποτε σημείο χωρίς ο αγρότης να έχει το άγχος αν θα υπάρχει κάλυψη με δίκτυα 3G ή 4G. Επιπλέον, η μπαταρία στον κάθε αισθητήρα έχει διάρκεια 2 χρόνια, κάτι που κάνει ακόμη πιο απλή και εύκολη τη χρήση του.