Υστερα από περιπέτειες σχεδόν μιας εξαετίας πήραν μπροστά τα μηχανήματα στο ολοκαίνουργιο εργοστάσιο μεταποίησης της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Αμφισσας. Πριν από έναν μήνα, μάλιστα, ολοκληρώθηκε η παραγωγή των δύο πρώτων παραγγελιών που αφορούσαν ελιές σε μικρή συσκευασία.
Η συγκεκριμένη επένδυση, ύψους περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ, αποτελεί έναν σημαντικό «σταθμό» για την ιστορία της Ενωσης, η οποία ιδρύθηκε το 1936. Με το βλέμμα στο μέλλον, ο συνεταιρισμός κάνει μια δυναμική εξαγωγική στροφή. «Οι εξαιρετικές ελιές της περιοχής μας συσκευάζονται πλέον σε βάζα, σε σακούλες, και θα φθάνουν στα ράφια των καταστημάτων όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού» επισημαίνει στο «Εθνος» ο πρόεδρος της ΕΑΣ Αμφισσας Ηλίας Ξηρός.
Στόχος των ελαιοπαραγωγών του παραδοσιακού ελαιώνα της Αμφισσας, ο οποίος προστατεύεται από ειδικές διατάξεις, είναι οι ελιές που παράγουν να αποκτήσουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και να αυξήσουν το μερίδιό τους στη διεθνή αγορά. Οπως αναφέρει ο κ. Ξηρός, έως σήμερα «πουλούσαμε τις ελιές -χύμα, σε τενεκέ ή βαρέλι- γύρω στα 2,50 ευρώ το κιλό στους εμπόρους της Γερμανίας. Το προϊόν συσκευασμένο (σε βάζα και σακούλες με χωρητικότητα μικρότερη των 200 γραμμαρίων) πωλείται ακόμη και 20 ευρώ σε γκουρμέ κατάστημα του Βερολίνου και του Μονάχου».
Σύμφωνα με τον ίδιο, σκοπός της Ενωσης είναι να βοηθήσει ώστε να ενταχθούν οι περισσότεροι καλλιεργητές-μέλη της στη βιολογική γεωργία.
Η «Κονσερβολιά Αμφισσας», προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) από το 1996, θεωρείται η «βασίλισσα των ελιών» λόγω της εξαιρετικής απόδοσής της (κατά μέσον όρο γύρω στα 20 κιλά) αλλά και της ποιότητάς της. Οι εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ποιότητάς της, σε συνδυασμό με την καλλιεργητική φροντίδα των παραγωγών, οι οποίοι παραμένουν πιστοί στην παράδοση. «Η συγκομιδή της γίνεται έως σήμερα με παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή με το χέρι ή με ραβδισμό. Στη συνέχεια οι ελιές αποθηκεύονται σε δεξαμενές και διατηρούνται σε φυσικό αλάτι για τουλάχιστον τέσσερις μήνες. Η φυσική ζύμωση ξεπικρίζει τον καρπό πριν από την τελική συσκευασία του» επισημαίνει ο πρόεδρος της Ενωσης.
Η παραδοσιακή καλλιέργεια όμως απαιτεί και υψηλό εργατικό κόστος. Η απάντηση στην έλλειψη ρευστότητας που πλήττει τους παραγωγούς ήρθε από το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς. «Επιλέξαμε το συγκεκριμένο πρόγραμμα για την εξυπηρέτηση των παραγωγών-μελών μας» τονίζει ο κ. Ξηρός. Ο ελαιοπαραγωγός που συμμετέχει στη Συμβολαιακή είναι κάτοχος της «ειδικής κάρτας», την οποία χρησιμοποιεί για να πληρώσει αγρο-εφόδια, καύσιμα, ασφαλιστικές υποχρεώσεις (ΟΓΑ και ΕΛΓΑ) και για να εξοφλήσει τα μεροκάματα. Επιπλέον, έχει εκ των προτέρων εξασφαλίσει την αγορά της παραγωγής του.
Σήμερα η παραδοσιακή ελιά Αμφισσας ως τοπικό προϊόν έχει κερδίσει τις διεθνείς αγορές και η Ενωση προσπαθεί να την… περιφρουρήσει. «Η αγορά έχει κατακλυστεί από ελιές Αμφισσας, δεν είναι ΠΟΠ» καταγγέλλει ο κ. Ξηρός, ο οποίος συνιστά στους καταναλωτές να αναζητούν στη συσκευασία την ένδειξη ΠΟΠ. Η ΕΑΣ Αμφισσας εξάγει το 95% της ετήσιας παραγωγής της σε Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κ.α.
Η αξία της ελληνικής εξαγόμενης επιτραπέζιας ελιάς, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αντιστοιχεί περίπου στο 6,5% των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων και το 1,3% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC), την τελευταία 25ετία η επιτραπέζια ελιά παρουσιάζει αύξηση 167,4% της κατανάλωσης.